POWRÓT WCZEŚNIAKA DO DOMU: Wskazówki dotyczące pielęgnacji

Teraz, kiedy już jesteście w swoim gronie we własnym domu, możecie poświęcić więcej uwagi na wzajemne poznawanie się – zwłaszcza ojcowie i rodzeństwo, a także na wzajemne uczenie się, co Wam jako rodzicom, a zwłaszcza Waszemu przedwcześnie urodzonemu dziecku sprawia największą przyjemność.

Zapewne ważną informacją dla każdego rodzica wcześniaka będzie to, że jeżeli nie został poinformowany w szpitalu, jak stymulować rozwój swojego wcześniaka w trakcie codziennych czynności pielęgnacyjnych, to może uczynić to za pośrednictwem dostępnego w wersji elektronicznej na stronie Fundacji www.wczesniak.pl „Poradnika opieki i pielęgnacji małego dziecka”, autorstwa Pawła Zawitkowskiego, z którego to poradnika można w sposób przystępny i zrozumiały (bardzo pomocne są zdjęcia) nauczyć się, jak przewijać, nosić, a także dbać o komfort dziecka w czasie codziennych czynności pielęgnacyjnych takich jak: przewijanie, ubieranie, kąpanie czy przekładanie do łóżeczka czy fotelika samochodowego.

I nie chodzi tu tylko o zwykłą troskę, aby nie zrobić dziecku krzywdy, ale przede wszystkim mamy tu na myśli taką pielęgnację, dzięki której będą zapewnione szczególne potrzeby dzieci przedwcześnie urodzonych. Do takich potrzeb należą m.in. kangurowanie i potrzeba bliskości ciała mamy lub taty, odpowiednie układanie dziecka w łóżeczku czy na rękach, tak aby wciąż, zwłaszcza u dzieci, które wyszły do domu przed terminem prawidłowego urodzenia, czuły się tak, jakby były w brzuchu mamy, czyli ściśle otulone i ułożone w pozycji embrionalnej, większa wrażliwość na zmiany temperatury i tym samym mniejsza odporność na infekcje. „Poradnik opieki i pielęgnacji małego dziecka” został opracowany na podstawie instruktażu według zasad rehabilitacji metodą NDT-Bobath. W pierwszym okresie po narodzinach dziecka można poczytać poradnik, aby móc stosować się do przedstawionych tam zasad, zaś później, jak już zaczniecie odbywać ciąg wizyt kontrolnych ze swoim dzieckiem, można porozmawiać o potrzebie rehabilitacji z neurologiem, który oceni, czy taka stymulacja jest wystarczająca, czy też dziecko ze względu na swoje przedwczesne narodziny wymaga w celu zapewnienia mu prawidłowego rozwoju większej stymulacji w postaci konkretnych ćwiczeń rehabilitacyjnych. Techniki i strategie opieki, pielęgnacji, zabaw, które są jednocześnie podstawową formą stymulacji rozwojowej i sposobem na promocję zdrowia Waszego dziecka, znajdziecie również pod hasłem: „Mamo, Tato co Ty na to?” i „Co nieco o rozwoju dziecka”, www.youtube.com/mamotatocotynato.

1. Przede wszystkim zapobiegajcie infekcjom

Rok zajmuje systemowi odpornościowemu dziecka stworzenie skutecznej bariery przeciwko zarazkom. Przyjmując dobre zwyczaje dotyczące higieny, dajecie mu dodatkową ochronę przeciwko infekcjom. Stosujcie się do zasad dobrej higieny w domu czy na spacerze, szczególnie przed i po zmianie pieluszki, kąpieli lub karmieniu. Szczególnie dbajcie o higienę Waszych rąk, odpowiedzialnych za przenoszenie 80% infekcji, a w okresie jesienno-zimowym unikajcie miejsc publicznych i licznych grup odwiedzających Was gości.

2. Zanim dziecko wyjdzie ze szpitala, zaopatrzcie się w monitor oddechu

Monitor oddechu to urządzenie, które monitoruje oddech niemowląt i jest stosowane zazwyczaj do pierwszego roku życia dziecka, czyli w okresie, kiedy możliwość wystąpienia nagłej śmierci łóżeczkowej, a w przypadku wcześniaków – bezdechów, jest bardzo wysoka. Monitor kontroluje prawidłowy oddech dziecka, reagując w sposób ciągły na poruszanie się niemowlęcia oraz jego ruchy oddechowe. Jeżeli w czasie snu dziecka nastąpi zatrzymanie oddechu dziecka na ponad 20 sekund lub liczba jego oddechów spadnie poniżej 10 na minutę, wówczas uruchomi się alarm dźwiękowy.

Monitory oddechu są urządzeniami bezpiecznymi dla dzieci, instaluje się je w środku materaca w łóżeczku dziecka, zgodnie z instrukcjami producenta. Mimo że część terapeutów twierdzi, że rodzice szybko przyzwyczajają się do obecności monitora i później boją się położyć dziecko spać bez włączonego urządzenia, to naszym zdaniem warto zaopatrzyć się w monitor, gdyż może on nie tylko uratować życie Waszego dziecka, ale także sprawia, że możecie spać spokojnie, nie lękając się, że w czasie Waszego snu coś się stanie z dzieckiem. Pamiętajcie – wyspany i spokojny rodzic to szczęśliwy rodzic.

Należy jednak pamiętać o 2 ważnych sprawach: po pierwsze stosowanie monitora oddechu nie zwalnia rodziców z odpowiedzialności za dziecko i po drugie że zawsze przed pierwszym użyciem należy zainstalować nieużywane baterie lub w pełni naładowane akumulatory oraz regularnie kontrolować poziom ich naładowania w trakcie korzystania z urządzenia.

Monitory można kupić, jest kilka rodzajów dostępnych na rynku, można je też wypożyczyć bezpłatnie w naszej wypożyczalni: https://wczesniak.pl/wypozyczalnia/.

3. Drogie mamy – w miarę możliwości starajcie się rozbudzić laktację, a później ją utrzymać

Karmienie piersią to przede wszystkim zadanie dla mam, ale bardzo ważne jest wsparcie ich partnerów. Pamiętajmy, że tak samo jak niedojrzały jest organizm dziecka, tak samo niedojrzały jest organizm mamy. Trudno wymagać, aby laktacja pojawiła się samoistnie na początku siódmego miesiąca ciąży, dlatego warto od samego początku starać się ją wywołać, a później utrzymać do czasu, aż dziecko nauczy się trudnej sztuki koordynacji ssania, połykania i oddychania.

Jednym z podstawowych sprzętów, z którymi mamy wcześniaków się nie rozstają, są laktatory. Warto w nie zainwestować, gdyż mleko mamy jest niezastąpionym pokarmem dla dziecka, a w przypadku wcześniaków daje poczucie bliskości, której na skutek przedwczesnych narodzin zostały tak szybko pozbawione.

Wiemy, jak trudne jest odciąganie mleka za pomocą laktatora, kiedy dziecka nie ma w pobliżu. Aby ułatwić sobie to zadanie, mamy mogą przytulać ubranko dziecka, oglądać jego zdjęcia, to wszystko sprawi, że odciąganie mleka będzie łatwiejsze i efektywniejsze, a godziny spędzone samotnie przy dźwięku pracującego urządzenia przyniosą w przyszłości oczekiwaną nagrodę w postaci późniejszego naturalnego karmienia piersią Waszego wcześniaka.

Laktatory również możecie bezpłatnie wypożyczyć w naszej wypożyczalni sprzętu: Wypożyczalnia.

O karmieniu wcześniaka więcej przeczytasz na stronie: Jak karmić wczesniaka.

4. Kontrolujcie rozwój dziecka, ale nie dajcie się zwariować

Waga niemowlęca

Mała waga urodzeniowa wcześniaka, hipotrofia i późniejsze powolne przybieranie na wadze sprawiają, że dla wielu mam problem kontroli przyrostu masy ciała dziecka urasta do jednej z najważniejszych spraw. Stąd często po wyjściu ze szpitala starają się zaopatrzyć w wagę niemowlęcą, aby móc po każdym karmieniu ważyć swoje maleństwo i na bieżąco kontrolować, czy prawidłowo przybiera na wadze.

Silna potrzeba kontroli wagi pojawia się zazwyczaj wówczas, gdy dziecko po okresie jedzenia z butelki w szpitalu, gdzie było wiadomo, jaka porcję zjadło, przechodzi na karmienie piersią i nie widać, czy zjadło wystarczającą ilość pokarmu. To bardzo trudne zadanie dla rodziców, aby po powrocie do domu zdać się na naturalny rytm karmienia i pozwolić dziecku jeść tyle, ile chce, bez ciągłego kontrolowania przyrostu wagi. Wiemy i rozumiemy, że skoro do tej pory każdy gram więcej był na wagę złota, to teraz trudno oprzeć się pokusie, aby przestać kontrolować te parametry. Ale warto z tego zrezygnować, bo jest to źródłem stresu, a chodzi o to, by ten stres minimalizować i starać się go pozbywać. Po pobycie w szpitalu i tym nietypowym początku macierzyństwa starajmy się odnaleźć spokój i równowagę wewnętrzną. W ten sposób pomożemy sobie i naszemu małemu wcześniakowi, który na pewno wyczuwa wszystkie nasze frustracje i stresy.

5. Siatki centylowe

Na stronie www.wczesniak.pl w dziale Dla Rodziców wcześniaków/Zdrowie wcześniaka są dostępne siatki centylowe opracowane specjalnie dla wcześniaków. Warto je wydrukować, aby móc zapisywać pojawiające się zmiany w wymiarach Waszego dziecka.

Poza wartością medyczną z czasem zapiski te staną się cenną pamiątką, dzięki której po  pierwsze będziecie mieć dowód, jak pięknie rośnie Wasze dziecko, a po drugie – w co pewnie teraz trudno Wam uwierzyć – uświadomicie sobie ze zdziwieniem, że to niemożliwe, że Wasze dziecko było kiedyś takie malutkie. Te pierwsze zapiski, podobnie jak ubranka, skarpetki czy czapeczki, staną się po latach cenną pamiątką, którą starsze wcześniaki z chęcią analizują i szczegółowo omawiają.

POWRÓT DO DOMU: Organizacja życia domowego

POWRÓT WCZEŚNIAKA DO DOMU: Przygotowania do wyjścia Waszego dziecka ze szpitala

---

Więcej artykułów o zdrowiu i pielęgnacji wcześniaka przeczytasz w “Niezbędniku rodzica wcześniaka” na naszej stronie: “Niezbędnik rodzica wcześniaka” online