KORD wcześniaki

KORD Kompleksowa Opieka Rozwojowa wcześniaków

KORD czyli Kompleksowa Opieka Rozwojowa dla wcześniaków to pilotażowy program, który opierając się na profilaktyce, pomoże na wczesnym etapie życia dziecka wychwycić nieprawidłowości rozwojowe i je niwelować.

KORD – kto może przystąpić do programu?

Rodzice dzieci, które urodziły się przed upływem 33. tygodnia ciąży lub z małą masą urodzeniową (hipotrofią), uzyskają skierowanie do programu KORD przed wypisem dziecka ze szpitala. Rodzice muszą wyrazić zgodę na przystąpienie do programu.

Opieka nad dzieckiem trwa do 3. roku życia i obejmuje konsultacje z zakresu: neonatologicznego, neurologicznego, psychologicznego, okulistycznego, laryngologicznego, fizjoterapeutycznego. lub innych – w zależności od potrzeb zdrowotnych. Dziecko pozostaje też pod stałą opieką lekarza pediatry w przychodni rejonowej. Wizyty odbywają się w wyznaczonych miesiącach życia dziecka. Opisy wizyt, wyniki badań są zamieszczane w „Karcie wcześniaka”, do której dostęp mają zarówno poszczególni specjaliści, jak również rodzice.

Wyłączenie z programu KORD: Do programu pilotażowego nie kwalifikuje się dzieci, o których mowa w ust. 1, u których zdiagnozowano ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, lub dzieci, którym są udzielane świadczenia w ramach dziecięcej opieki koordynowanej. (Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 25.05.2023 r. sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki rozwojowej nad dziećmi urodzonymi przedwcześnie KORD § 5. pkt. 5.)

Cele KORD

  • zapewnienie dzieciom najlepszej, kompleksowej opieki specjalistycznej dedykowanej wcześniakom,
  • rozpoznanie zaburzeń na wczesnym etapie i ich korygowanie (leczenie i terapia),
  • zmniejszenie negatywnych skutków wcześniactwa,
  • wyrównanie nieprawidłowości rozwojowych względem rozwoju dzieci urodzonych o czasie,
  • wypracowanie standardów organizacyjnych i opieki nad wcześniakami.

Plan działań w ramach KORD

Schemat KORD w każdym z 3 lat życia dziecka, z rozpisaniem wizyt u specjalistów znajduje się na stronie: https://imid.med.pl/pl/top-menu/kord

W pierwszym roku życia odbywają się wizyty u: neonatologa, neurologa, fizjoterapeuty, neurologopedy, psychologa, kardiologa, okulisty, audiologa – nie mniej  niż 5 wizyt. W 2. roku życia porady udzielają: neonatolog, neurolog, psycholog i fizjoterapeuta – nie mniej niż 4 wizyty. W trzecim roku życia dziecko jest pod opieką specjalistów: neonatologa, neurologa i psychologa. – co najmniej 3 spotkania. Porady mają charakter interdyscyplinarny.

W module I opieki odbywa się diagnostyka, terapia i monitorowanie efektów leczenia. Moduł II dotyczy rehabilitacji dzieci.

Ośrodki KORD

Liderem programu KORD jest Instytut Matki i Dziecka w Warszawie.

Ośrodki regionalne znajdują się w 8 lokalizacjach:

  1. Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka im. św. Jana Pawła II Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 6 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach;
  2. Instytut „Centrum Zdrowia Matki Polki” w Łodzi;
  3. Instytut Matki i Dziecka w Warszawie;
  4. Kliniczny Szpital Wojewódzki Nr 2 im. Św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie;
  5. Szpital Uniwersytecki nr 2 im. dr. Jana Biziela w Bydgoszczy;
  6. Szpital Uniwersytecki w Krakowie;
  7. Uniwersyteckie Centrum Kliniczne w Gdańsku;
  8. Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu.

Uzasadnienie konieczności wdrożenia kompleksowej opieki nad dziećmi urodzonym przedwcześnie:

(materiał Instytutu Matki i Dziecka oraz Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego)

Jak wynika z polskich danych epidemiologicznych, częstość urodzeń noworodków znacznie przed prawidłowym terminem porodu nie wzrasta w ostatnich dekadach lat, natomiast dzięki postępom medycyny zwiększa się ich przeżywalność. W konsekwencji takiej sytuacji zwiększa się liczba dzieci z problemami zdrowotnymi i rozwojowymi najbardziej nasilonymi w pierwszych latach życia.

Jakość opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem jest czułym miernikiem jakości ochrony zdrowia państwa. Opieka ta jest ważnym elementem polityki zdrowotnej, jak również polityki prorodzinnej. Pomimo szeregu pozytywnych zmian w zakresie opieki okołoporodowej i znacznej poprawy opieki perinatalnej w Polsce, nadal istnieją niekorzystne zjawiska, wymagające pilnej eliminacji. Stąd też, poprawa jakości i skuteczności opieki zdrowotnej nad matką i noworodkiem jest jednym z priorytetów określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 21 sierpnia 2009 r. w sprawie priorytetów zdrowotnych (Dz. U. Nr 137, poz. 1126). Problemem utrudniającym realizację tego priorytetowego działania jest brak instrumentów umożliwiających obiektywną ocenę jakości opieki nad populacją noworodków urodzonych znacznie przedwcześnie – w ujęciu ogólnopolskim i lokalnym – brak jest też obiektywnych danych pozwalających na kreowanie skutecznej polityki zdrowotnej, w wymiarze kosztów i efektywności.

Konsekwencją wczesnego uszkodzenia mózgu mogą być w przyszłości:
– dysharmonia rozwojowa
– opóźniony rozwój psychoruchowy i poznawczy
– mózgowe porażenie dziecięce (MPDz)
– zaburzenia emocjonalne
– zaburzenia ze spektrum autyzmu
– ADHD 

Cechą niedojrzałego mózgu są zdolności naprawcze w postaci tzw. plastyczności mózgu, stąd waga kompleksowego nadzoru nad rozwojem w pierwszych latach życia.

U dzieci urodzonych przedwcześnie mogą także występować, zwykle przejściowe, zaburzenia napięcia mięśniowego. Należą do nich: obniżenie napięcia mięśniowego, asymetria ułożenia ciała oraz wzmożone napięcie mięśniowe. Co jednak istotne, wcześnie zauważone zaburzenia napięcia mięśniowego przy odpowiednio prowadzonej rehabilitacji nie wpływają w większości przypadków negatywnie na rozwój ruchowy dziecka. 

KORD

Szacuje się, że dodatkowe problemy zdrowotne dotyczą 30% populacji wcześniaków, jednakże wobec braku istniejącego rejestru tych dzieci brak jest dokładnych danych na ten temat.    

W pierwszych latach swojego życia populacja noworodków urodzonych znacznie przedwcześnie (ELBW i VLBW) wymaga opieki kompleksowej ze względu na ryzyko nieprawidłowego rozwoju. W tym czasie należy dążyć do wyrównania niedoborów żywieniowych, zaburzeń oddechowych, nieprawidłowości układu nerwowego i narządów zmysłu, aby w przyszłości dzieci takie mogły uczęszczać do przedszkola i normalnej szkoły. Po tym czasie dzieci, których uszkodzenie będzie miało utrwalony charakter, będą mogły być skierowane do odpowiedniej opieki specjalistycznej.
Ważne jest, aby po opuszczeniu szpitala po kilkumiesięcznej hospitalizacji w warunkach oddziału intensywnej terapii noworodka rozwój dziecka był nadzorowany przez lekarzy specjalistów. Odpowiednia opieka medyczna stwarza szansę na prawidłowy rozwój noworodków urodzonych przedwcześnie i możliwość wyrównywania różnic rozwojowych, a przez to i szans życiowych w porównaniu do noworodków urodzonych w prawidłowym terminie.

Źródła:

  1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 25.05.2023 r. sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki rozwojowej nad dziećmi urodzonymi przedwcześnie KORD, Dz. U. z 2023 poz. 1202)
  2. Strona Instytutu Matki i Dziecka https://imid.med.pl/pl/top-menu/kord (dostęp: 2025-05-08)
  3. Materiały Instytutu Matki i Dziecka oraz Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego
Scroll to Top

Ta strona używa plików cookie, aby poprawić Twoje doświadczenia przeglądania i zapewnić prawidłowe funkcjonowanie strony. Korzystając dalej z tej strony, potwierdzasz i akceptujesz używanie plików cookie.

Akceptuj wszystkie Akceptuj tylko wymagane